Η Μαρούλα Τζούβα-Παΐκου, γεννήθηκε στη Λάρνακα στην ενορία Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και απεβίωσε στη Λευκωσία το 2023. Μετά την αποφοίτησή της από το Παγκύπριο Εμπορικό Λύκειο Λάρνακας σπούδασε στο Διδασκαλικό Κολλέγιο Λευκωσίας, συνέχισε τις σπουδές της στο Λονδίνο εμβαθύνοντας στην Αγγλική Λογοτεχνία και στην θεατρική παιδεία. Στο Λονδίνο συνεργάστηκε με τον Τεύκρο Ανθία στην παροικιακή εφημερίδα «Το Βήμα».
Ως εκπαιδευτικός, εργάστηκε σε σχολεία της Λάρνακας, της Λευκωσίας, της Ελληνικής παροικίας στο Λονδίνο αλλά και σε σπουδαία Αγγλικά σχολεία στο Λονδίνο. Με το γράψιμο ασχολήθηκε από τα μαθητικά της χρόνια. Πάμπολλες συνεργασίες της δημοσιεύτηκαν σε εφημερίδες και περιοδικά. Η Μαρούλα Τζούβα-Παΐκου, παρουσιάζει ένα πολυσχιδές συγγραφικό έργο με πτυχές ιστορικές, ερευνητικές, λαογραφικές και λογοτεχνικές. Πολυγραφότατη, η «Δέσποινα της Λάρνακας» - όπως την αποκάλεσε ο αείμνηστος Τάσος Μητσόπουλος στην παρουσίαση του βιβλίου της «Παλιά μου Πόλη Λάρνακα, τ’ Άι-Γιαννιού Γωνιά» λόγω της πλούσιας πνευματικής προσφοράς της στην πόλη της , αλλά και στα γράμματα και στην παιδεία της Κύπρου - έχει εκδώσει μυθιστορήματα και διηγήματα, ποιήματα και θεατρικά έργα, βιογραφίες και μελέτες αλλά και πολλά παραμύθια τα οποία ψυχαγώγησαν χιλιάδες παιδιά. Για το εκπαιδευτικό και συγγραφικό της έργο έχει πάρει πολλά βραβεία και διακρίσεις.
Ακούραστη και πάντα με διάθεση προσφοράς στα γράμματα, στον πολιτισμό και στα αγαπημένα της παιδιά η Μαρούλα Τζούβα-Παίκου υπήρξε Πρόεδρος της Πνευματικής Στέγης Λευκωσίας, δραστήριο μέλος του Συνδέσμου Φιλίας Ελλάς-Κύπρος, της ΠΟΕΔ και του Διδασκαλικού Ταμιευτηρίου, του Συνδέσμου Παιδικού Νεανικού Βιβλίου και άλλων Συνδέσμων, ενώ συνεργάστηκε για πολλά χρόνια με τον Όμιλο Ποίησης της Αγγλικής Σχολής Λευκωσίας ως μέλος της κριτικής επιτροπής για τον ετήσιο Λιπέρτειο διαγωνισμό ποίησης της Σχολής.
ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ
- «ΜΑΚΡΙΑ ΑΠ΄ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ», Διήγημα 1957 Λονδίνο, Εξαντλημένο.
- «ΔΡΟΣΟΡΑΝΙΔΕΣ», Ποιητική συλλογή, 1989.
- «Η ΞΥΛΙΝΗ», Παραμύθι του τόπου μας, 1990. Εξαντλημένo.
- «ΡΙΤΣΟΣ: ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ», Μελέτη, 1992.
- «Ο ΘΚΕΙΟΣ Ο ΧΑΤΖΗΤΑΛΛΑΣ», Παραμύθι του τόπου μας, 1994.
- «ΑΝΟΙΧΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ», Ποιήματα, 1994.
- «ΠΑΛΙΑ ΜΟΥ ΠΟΛΗ ΛΑΡΝΑΚΑ, Τ΄ ΑΪ-ΓΙΑΝΝΙΟΥ ΓΩΝΙΑ-Αναμνήσεις από τα παλιά», 1997.
- «ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΤΗΣ ΕΓΓΟΝΟΥΛΑΣ ΜΟΥ ΕΛΕΩΝΟΡΑΣ», 1998.
- «ΕΛΕΝΗ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ-ΑΥΤΟΝΟΜΟΥ: Η Μεγάλη Δασκάλα», Βιογραφικό, 2001. Εξαντλημένο.
- «ΕΛΕΝΗ ΜΙΝΤΗ-ΑΛΕΚΟΥ: Η Δασκάλα Ποιήτρια», Βιογραφικό, 2001. Εξαντλημένο.
- «Ο ΑΛΑΣΙΟΣ, Ο ΑΝΤΡΕ ΚΑΙ ΤΟ ΣΚΥΛΑΚΙ ΤΟΥ», Παιδικά Διηγήματα, Εκδόσεις Επιφανίου, 2001.
- «Ο ΑΠΤΟΗΤΟΣ ΚΙ ΑΛΛΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ», Εκδόσεις Επιφανίου, 2001.
- «ΕΛΠΙΔΑ», Νουβέλα, 2001.
- «ΦΡΕΝΤΥ Ο ΑΠΙΘΑΝΟΣ», Παιδικό Διήγημα, 2002.
- «ΤΡΕΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΕΣ ΜΟΡΦΕΣ», Ιστορικό, 2003.
- «ΜΟΣΧΟΜΥΡΙΣΤΟ ΘΥΜΙΑΜΑ», Αληθινή ιστορία, 2006.
- «ΛΙΖΑ», Νουβέλα, Εκδόσεις Σκορπιός, 2008.
- «ΑΠΟΣΤΑΓΜΑΤΑ ΨΥΧΗΣ», Ποιήματα, 2008.
- «Η ΑΛΕΠΟΥ, ΤΟ ΛΙΟΝΤΑΡΙ ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΝΙ», Παραμύθι, 2009.
- «ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ», 2009.
- «ΤΟ ΜΕΝΤΑΓΙΟΝ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΙΑΣ», Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Κουκκίδα, Αθήνα 2010.
- «ΗΒΗ ΣΤΑΥΡΟΥ ΠΕΤΡΙΔΟΥ, Η Ηρωΐδα Εκπαιδευτικός και Φιλάνθρωπος», Ιστορικό-Βιογραφικό, 2011.
- «ΤΟ ΓΑΛΑΖΙΟ ΠΟΥΛΙ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΑΠΟ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ», Η.Π.Α. 2018.
- «ΤΟ ΑΡΝΙ, Η ΑΛΕΠΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΛΙΟΝΤΑΡΙ», Παραμύθι, Η.Π.Α. 2018 (2η έκδοση).
- «ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΕΣ ΑΛΗΘΙΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ», 2018
- «Η ΒΙΟΛΕΤΑ ΑΝΘΙΖΕΙ ΣΤΗ ΛΑΡΝΑΚΑ, ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ», 2018 (2η έκδοση)
- «ΠΑΙΔΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ», 2019
- «ΚΑΙ ΕΠΙ ΓΗΣ ΕΙΡΗΝΗ», Χριστουγεννιάτικες Ιστορίες, 2019
- «ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΗΣ ΕΝΟΡΙΑΣ ΜΟΥ-ΛΑΡΝΑΚΑ», 2019
- «ΣΚΟΤΕΙΝΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ», Αληθινές Ιστορίες, 2020
- «ΠΕΤΡΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ: Ο Ακαδημαϊκός, ο Ιστορικός, ο Άνθρωπος», Βιογραφικό, 2020
- «ΑΓΙΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ, Ο ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΣ», Αληθινή Ιστορία, 2020
- «ΕΙΣ ΑΦΕΣΙΝ ΓΕΝΕΣΘΩ ΜΟΙ», Νουβέλα, 2020
- «ΑΔΙΚΙΕΣ», Αληθινές Ιστορίες, 2020
- «ΜΗΤΕΡΑ», Ιστορίες, Παραμύθια, Ποιήματα για την μητέρα, 2020, 2021 (2η έκδοση)
ΑΝΕΚΔΟΤΑ:
- «ΠΑΙΔΙΚΑ ΘΕΑΤΡΙΚΑ».
- «ΤΟ ΡΟΔΙ ΕΣΠΑΣΕ», Θεατρικό.
- «Η ΚΟΥΚΟΥΒΑΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΑ», Παιδικό Παραμύθι.
- «ΡΟΔΟΠΕΤΑΛΑ», Αληθινές Ιστορίες.
- «ΠΑΙΔΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ».
- «ΑΛΗΘΙΝΗ ΑΓΑΠΗ», Κυπριώτικο Σκετς.
- «ΘΥΜΗΤΑΡΙΑ ΜΙΑΣ ΚΑΡΙΕΡΑΣ», Αληθινές Ιστορίες.
- «ΣΤΗΝ ΟΧΘΗ ΤΟΥ ΤΑΜΕΣΙ», Θεατρικό.
- «ΤΟ ΦΕΓΓΑΡΙ ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ», Νουβέλα.
- «ΡΑΓΙΣΜΕΝΗ ΚΑΡΔΙΑ», Νουβέλα.
- «WINTON SCHOOL», Νουβέλα.
- «ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΟΔΑΚΙΩΤΗΣ», Νουβέλα.
- «24 ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΨΕΜΑΤΑ ΚΙ ΑΛΗΘΕΙΑ»
ΠΡΟΛΟΓΟΣ για το βιβλίο «Η Βιολέτα Ανθίζει στη Λάρνακα, Αναμνήσεις μιας Εκπαιδευτικού»
Στο γραπτό τούτο κείμενο προσπάθησα να περιγράψω μια σημαντική περίοδο της ζωής μου, την εποχή που ζήσαμε στο γνωστό Παγκύπριο Εμπορικό Λύκειο Λάρνακας. Θέλησα να μνημονέψω τους άριστους καθηγητές μας που μας έδωσαν τα φώτα τους, το δικό τους φανό για να προχωρήσουμε άφοβα στην κοινωνία.
Προχώρησα με αγάπη στο Διδασκαλικό Κολλέγιο Λευκωσίας. Εκεί που ζήσαμε τα ομορφότερα χρόνια της νεανικής μας ζωής, που παρά το φόρτο εργασίας, ήμασταν ευτυχισμένες, χαρούμενες. Θα κάναμε μια δουλειά, ένα επάγγελμα που αγαπούσαμε. Θα είχαμε μπροστά μας αγνές ψυχούλες, όμορφες. Ματάκια γλυκά, όλο αγάπη.
Περιγράφω τις συνθήκες κάτω από τις οποίες εργαζόντουσαν τότες οι δάσκαλοι. Αναφέρομαι συγκεκριμένα στην πόλη του Ζήνωνα. Για τους δασκάλους στα απομακρυσμένα χωριά, μονοδιδάσκαλα, διδιδάσκαλα, τριδιδάσκαλα, οι συνθήκες ήταν πολύ-πολύ δύσκολες. Δεν ξεχνώ να αναφερθώ στην πόλη της Λευκωσίας καθώς και της Λάρνακας. Είναι ένα κείμενο περιγραφικό, ιστορικό, αυτοβιογραφικό. Ενδιαφέρον πιστεύω προκαλούν και οι εγκύκλιοι του εκάστοτε Άγγλου Διευθυντή Παιδείας που στέλνονταν στα σχολεία.
Το επάγγελμα του δασκάλου σήμερα, πιστεύω είναι πολύ πιο εύκολο από την εποχή εκείνη, μισό αιώνα πίσω. Ούτε τηλεοράσεις υπήρχαν, ούτε ηλεκτρονικά συστήματα, ούτε διαδίκτυο, ούτε CD, ούτε βίντεο. Όλα γινόντουσαν από το χέρι του εκπαιδευτικού, του εμψυχωτή, του καθοδηγητή των αθώων υπάρξεων. Προσωπικά, νοσταλγώ πολύ την εποχή εκείνη που δίδασκα και με τη φαντασία μου ζωντανεύω την κατάμεστή μου τάξη με τα εξήντα ζευγάρια ματάκια να με κοιτάνε και να ζητάνε επίμονα να πληροφορηθούν, να μάθουν από μένα, τον διαβασμένο, τον μορφωμένο άνθρωπο.
Βεβαίως αν επρόκειτο να ξαναμπώ στην τάξη, τούτη την εποχή, θα έκανα ένα συγκερασμό. Καλά τα εκπαιδευτικά σημερινά μέσα, μα χωρίς τη γλυκιά φωνή του δασκάλου, όταν προπάντων αγαπά τα παιδιά με όλο του το είναι, είναι για μένα άψυχα, χάνουν τη ζεστασιά της ανθρώπινης παρουσίας. Οφείλω όμως να παραδεχτώ πως, αν χρησιμοποιούνται με μέτρο, προσφέρουν πολλά στην Παιδεία.
Μαρούλα Τζούβα Παίκου, Λευκωσία 2018
ΑΝΤΙ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟΥ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΟΣ για το βιβλίο «Η Βιολέτα Ανθίζει στη Λάρνακα, Αναμνήσεις μιας Εκπαιδευτικού»
Η ομιλία του αείμνηστου Τάσου Μητσόπουλου, πρώην βουλευτή Λάρνακας και τέως Υπουργού Άμυνας με την οποία προσφώνησε τη συγγραφέα σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε προς τιμήν της στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών στη Λάρνακα στις 19 Νοεμβρίου 2008. Δημοσιεύτηκε αργότερα ως άρθρο στην εφημερίδα Φιλελεύθερος.
«Η Προοδευτική Κίνηση Λάρνακας, που εδώ και χρόνια πρωτοστατεί στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης μας, τιμά απόψε με μια ζεστή και ανθρώπινη τελετή την εκπαιδευτικό και λογοτέχνιδα Μαρούλα Τζούβα-Παίκου.
Δε θα σταθώ στην εκδήλωση καθεαυτή, αλλά στο πρόσωπο της λογοτέχνιδας η οποία αποτελεί μια εξέχουσα πνευματική μορφή της πόλης και του τόπου μας με σημαντική λογοτεχνική συγκομιδή. Τα βιβλία της, τα εκδοθέντα και τα ανέκδοτα, αποτελούν ζωντανή αντανάκλαση μιας πλούσιας σε δράση και προσφορά ζωής, η οποία παραμένει αφιερωμένη στη μαθητική νεολαία, στη διακονία του σύγχρονου ανθρώπου, στην πνευματική και πολιτισμική προαγωγή της πόλης της Λάρνακας.
Από τα πολλά και ενδιαφέροντα βιβλία της Μαρούλας Τζούβα-Παίκου έχω ξεχωρίσει εκείνο που φέρει τον τίτλο "Παλιά μου Πόλη Λάρνακα, Τ΄ Άη-Γιαννιού γωνιά". Και τούτο γιατί το συγκεκριμένο βιβλίο αποτελεί έναν ύμνο στην παλιά Λάρνακα. Στην πόλη εκείνη που ανεξίτηλα σημάδεψε τα παιδικά μας χρόνια και είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πιο γλυκιά και ανέμελη περίοδο της ζωής μας. Μια πόλη την οποία δυστυχώς ανιχνεύουμε πια μόνο μέσα από τις ξεθωριασμένες ασπρόμαυρες φωτογραφίες και από τις νοσταλγικές αφηγήσεις που μας μεταφέρουν οι γονείς και προγόνοί μας. Τέτοιες αναμνήσεις από τα παλιά - λες και μοιάζουν παραμύθια- μας μεταφέρει με το δικό της μοναδικό τρόπο, μέσα από γλαφυρές περιγραφές που νομίζεις ζωντανεύουν πρόσωπα και σκηνές περασμένων εποχών, η λογοτέχνις. Στις γραμμές του βιβλίου της Μαρούλας Τζούβα-Παίκου αναβιώνουν με τρόπο αυθεντικό χαρακτήρες και γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία μιας από τις πιο γραφικές γειτονιές της Λάρνακας του Άη-Γιάννη, η οποία σήμερα, όπως και τόσες άλλες, έχει παραδοθεί στην ασυδοσία της άναρχης ανάπτυξης. Μιας γειτονιάς που κάποτε ανέδινε τη μυρωδιά των ανθισμένων κήπων της και σήμερα δίνει μάχη κόντρα στην τσιμεντοποίηση. Τα κατάλοιπα αυτής της γειτονιάς επιβιώνουν σήμερα γύρω από τον ιερό ναό του Αγ. Ιωάννη, ένα κομψοτέχνημα της εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής, που με επιμέλεια και αγάπη ανακαινίστηκε τα τελευταία χρόνια και αναδείχθηκε ως διαχρονικό σύμβολο της περιοχής.
Ευχαριστούμε την αξιοσέβαστη λογοτέχνη για την όλη προσφορά της. Όμως περισσότερο εγώ την ευχαριστώ γιατί σε μια εποχή μνήμης και αμνημοσύνης, που αυθάδικα καταφρονεί το χτες, μέσα από τα βιβλία της κρατά ζωντανή την εικόνα μιας πόλης που σβήνει σταδιακά, αφήνοντας πίσω της το ευωδιαστό άρωμα μιας άλλης, πιο αληθινής και πιο αυθεντικής εποχής.
Ευχαριστούμε, Δέσποινα της Λάρνακας».
